Een game voorspelt gedrag beter dan een sollicitatiegesprek

Gamen iets voor nerds, die hun kamer niet uitkomen en niet met anderen communiceren? Dat beeld is allang achterhaald, zegt Thomas Buijtenweg, docent en game-onderzoeker aan de Breda University of Applied Sciences. Zo claimt uitzendbureau Randstad zelfs dat het spelen van games bijdraagt aan het ontwikkelen van vaardigheden die zeer nuttig zijn voor je loopbaan. Randstad concludeerde dat uit een onderzoek onder bijna 3800 respondenten. In het onderzoek werden acht populaire games meegenomen. Er werd getest op twaalf vaardigheden.
 
“De games die Randstad heeft onderzocht, zijn allemaal online multiplayer spellen”, zegt Buijtenweg. Je speelt in teamverband tegen een andere groep mensen. Je kunt natuurlijk met vrienden spelen, maar vaak word je online gekoppeld aan onbekenden. Mensen die je nog nooit gesproken hebt en vaak ook uit een ander land komen. Je leert via gamen om snel en goed te communiceren met onbekenden. En je wilt het spel winnen, dus er is prestatiedrang. Allemaal zaken waar je bij een baan ook mee te maken hebt.”

Verband tussen skills en gamen aangetoond

Bij het Randstadonderzoek werden acht populaire games meegenomen. Minecraft, League of Legends, Apex Legends, PUBG: Battlegrounds, Call of Duty: Warzone, FIFA,
Fortnite: Battle Royale, The Legend of Zelda: Breath of The Wild.
 
De participanten kregen vragen over hun ervaring met de gekozen game. Daarna konden zij uit een lijst van twaalf overdraagbare vaardigheden aangeven welke zij denken te ontwikkelen door de gekozen game te spelen. Het ging om leiderschap, teamwork, communicatie, kritisch denken, visuele waarneming, multitasking, doorzettingsvermogen, besluitvaardigheid, zelfmotivatie, probleemoplossing, conflictmanagement en timemanagement.
 
Voor iedere gekozen skill volgde een diagnostische test om zo het skillniveau te bepalen. Vervolgens is gekeken of respondenten met meer ervaring ook hoger scoren qua skillniveau.  
 
De vaardigheden zelfmotivatie (5), teamwork (4) en kritisch denken (3) zijn de skills die het meest worden ontwikkeld bij deze acht games. Bij Fortnite worden maar liefst zes skills ontwikkeld. Bij Warzone en League of Leagues werd een verband gevonden met vijf vaardigheden.

Niet alle games even leerzaam

Er zijn duizenden games op de markt. Niet van allemaal leer je evenveel, nuanceert Buijtenweg. Hij maakt een vergelijking met boeken. “Daarbij heb je verschillende genres en die hebben allemaal verschillende doelen. Dat is bij games ook zo. Je hebt ook games voor één speler en er zijn veel games die een verhaal vertellen. Soms leer je daarvan. De kennis over de Vikingen is bijvoorbeeld toegenomen door een game daarover. Maar je moet wel oppassen. Want die mythes worden vaak leuker gemaakt dan het was. Het klopt niet altijd met de echte geschiedenisboeken.”
 
Bedrijven willen graag werknemers die snel, goed in een team functioneren en geen maanden nodig hebben om hun draai te vinden. Ook de andere vaardigheden van gamers kunnen goed van pas komen. “Recruiters moeten wel goed kijken naar welke skillset ze zoeken. Zoek je iemand met leiderschapsvaardigheden, of iemand die internationaal goed kan communiceren? En iemand die op zijn cv heeft staan dat hij gamet, hoeft daar natuurlijk niet goed in te zijn. Misschien verliest hij alles, omdat hij juist geen teamplayer is. Dat moet je wel even checken.”

Spelgedrag zegt iets over persoonlijkheid

Vanuit spelgedrag kun je wel heel specifiek bepalen wat voor persoonlijkheid iemand heeft, aldus Buitenweg. “Daar is al veel onderzoek naar gedaan. Een game voorspelt gedrag en persoonlijkheidskenmerken veel beter dan een sollicitatiegesprek en soms is de karaktervoorspelling zelfs accurater dan die van een psycholoog. Maar er zitten wel ethische vraagtekens bij. Het is een indicatie, het hoeft niet zo te zijn. De vraag is hoe ver je mag gaan bij een hr-proces om de persoonlijkheid van iemand te ontleden.”
 
Wereldwijd doen onderzoekers en ook gamebedrijven onderzoek naar gamers en hun persoonlijkheidstrekken. Daarbij wordt ook gekeken naar de ‘big five’, een theorie die het karakter van mensen onderverdeelt in vijf persoonlijkheidstrekken. Het gaat onder meer extraversie versus introversie, openheid voor ervaring versus geslotenheid en zorgvuldigheid versus laksheid.
 
“Wie je bent in een game, ben je vaak ook in het echt. Je kunt door een game bijvoorbeeld bepalen hoe het empathisch vermogen van iemand is ontwikkeld,” zegt Buijtenweg.

Gamification bij bedrijven

Bedrijven ontwikkelen ook steeds vaker in eigen huis games om personeel op te leiden. Zo kun je met een simulatiespel leren hoe je een heftruck bestuurt of hoe het werkt in het logistieke proces. “En er zijn educatiegames. Denk aan een talenapp. Bij alle games is er normaliter een puntensysteem. Wie goede antwoorden geeft, wordt beloond. En die beloning zorgt er ook voor dat mensen de games blijven spelen.”
 
Gamification bij bedrijven kan ook nadelen hebben, waarschuwt de expert. “De eerste paar maanden vinden mensen het heel leuk om zo’n spel te spelen en de hoogste score te halen. Er zit echter geen fysieke beloning aan vast. Daardoor werkt het op lange termijn niet. Alleen virtuele badges geven, is niet voldoende. Bovendien stimuleren games competitiviteit. Maar je wilt in het echt niet dat medewerkers met elkaar concurreren of elkaar zelfs bewust tegenwerken. Je wilt samenwerking.”
 
Buijtenweg adviseert bedrijven dan ook om voorzichtig te zijn met de games die ze inzetten. Denk er goed over na, welk effect wil je? En welke vaardigheid wil je stimuleren? “De vraag is ook altijd: de tijd die iemand besteedt aan een game en daardoor iets leert, is die even lang als de tijd die iemand had besteed aan een andere vaardigheidstraining.”