ABN AMRO: Sector Technologie, Media en Telecom groeit in Nederland, ondanks afhankelijkheid VS

Ondanks de handelsperikelen en een sterke afhankelijkheid van de Verenigde Staten (VS) laat de sector Technologie, Media en Telecom (TMT) naar verwachting van ABN AMRO een gezonde groei zien van 4,5 procent in 2025 en 4 procent in 2026. Digitalisering, cloud-migraties en AI-innovaties zijn de drijvende krachten achter de verwachte groei.

Ondernemers in de TMT-sector zijn opvallend genoeg zelfs positiever dan een jaar geleden over hun exportomzet, zoals blijkt uit de laatste Conjunctuurenquête Nederland (COEN) over het tweede kwartaal van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS). Voor het bruto binnenlands product (bbp) bedraagt de verwachte groei 1,1 procent in 2025 en 1,2 procent in 2026.

Invoerheffingen nog geen effect op software en IT-dienstverlening

Omdat Amerikaanse invoerheffingen van grote invloed zijn op de wereldhandel en de Nederlandse economie, wordt ook de TMT-sector geraakt. Via de conjunctuurgevoelige media bijvoorbeeld, waaronder ook reclamebureaus, die over het algemeen meedeinen met de macro-economische ontwikkeling.

Ook de ICT-groothandel lijdt onder handelsbelemmeringen. Maar omdat de Amerikaanse invoerheffingen vooralsnog alleen betrekking hebben op goederen blijft het directe effect op de belangrijke software en IT-dienstverlening beperkt.

Wanneer de handelsstrijd verder escaleert en ook diensten zou raken, kan de TMT-sector extra hard getroffen worden, vanwege de sterke verwevenheid met Amerikaanse technologie en de afhankelijkheid van Amerikaanse software, clouddiensten en toepassingen gebaseerd op kunstmatige intelligentie (AI). 

•  Lees ook: Josh Bersin: De investeringen in AI gaan sneller lonen dan je denkt

De Europese Unie (EU) heeft, met het zogeheten Anti-Coercion Instrument (ACI), een juridisch raamwerk klaarliggen om tegenmaatregelen te kunnen nemen die gericht zijn op Amerikaanse diensten die de EU importeert. Importheffingen zijn een belangrijk deel van dit Brusselse plan, maar hierbovenop kunnen ook beperkingen op markttoegang of strengere mededingingsregels voor Amerikaanse big tech worden opgelegd.

TMT-sector groeiparel van Nederlandse economie

De Nederlandse sector TMT-sector omvat bedrijven die actief zijn in de informatietechnologie (IT), zoals softwareontwikkelaars, IT-dienstverleners, hardware-producenten en groothandels; bedrijven die actief zijn in de productie en verspreiding van media, inclusief uitgevers, en marketing- en communicatiebureaus; en bedrijven die actief zijn in de telecom.

In de sector zijn veel innovatieve en snelgroeiende bedrijven te vinden, zoals het Amsterdamse WeTransfer, de cloud-dienstverlener gericht op creatieve professionals die begon als eenvoudige bestanden-deler. De sector is de groeiparel van de Nederlandse economie, met een gemiddelde groei van 6 procent per jaar in de afgelopen dertig jaar, terwijl het bbp met slechts gemiddeld 2 procent groeide. De sector vertegenwoordigt zo’n 5,4 procent van het bbp van Nederland en geeft aan zo’n 410.000 mensen werk.

TMT gericht op buitenland en export naar de VS

De TMT-sector verdient relatief veel in het buitenland. De totale toegevoegde waarde van de sector, output minus intermediair verbruik, bedraagt 45,9 miljard euro, gelijk aan 5,4 procent van het bbp op basis van cijfers over 2024. Meer dan de helft van de totale toegevoegde waarde van de sector wordt door export naar het buitenland verdiend, zo’n 23,7 miljard euro.

Van de totale verdiensten aan export door de TMT-sector komt circa 10,5 procent of 2,5 miljard euro uit de VS, schat ABN AMRO op basis van gegevens van het CBS. Het belang van de VS als afzetmarkt is voor de TMT-sector daarmee bijna twee keer zo groot als voor de Nederlandse economie in zijn geheel. Zo’n 20.000 werkzame personen in de sector zijn betrokken bij export naar de VS.

Activiteiten op Nederlandse bodem

Onder de export worden ook bepaalde Amerikaanse activiteiten op Nederlandse bodem gerekend. De TMT-sector telt verhoudingsgewijs de meeste Amerikaanse multinationals van alle bedrijfstakken en dit is zichtbaar in de exportstatistieken. Binnen multinationals vindt een levendige internationale dienstenhandel plaats. Nederlandse datacenter-dochters exporteren bijvoorbeeld diensten naar het Amerikaanse moederbedrijf, wat meetelt in de Nederlandse export naar de VS.

Amerikaanse techbedrijven hebben, in hun zoektocht naar uitbreiding van rekenkracht en netwerkcapaciteit, hun oog laten vallen op Nederland als strategische locatie voor hun servers en datacenters. Microsoft bouwde bijvoorbeeld een ‘hyperscaler’ in Middenmeer, met 300MW aan stroomcapaciteit; Amazon huurt vooral capaciteit voor zijn servers in zogenoemde ‘colocatie datacenters’.

TMT-sector en bedrijfsleven sterk afhankelijk van big tech

Per saldo heeft Nederland– en ook Europa – een handelstekort op het gebied van telecommunicatie-, computer- en informatiediensten, omdat het meer van deze diensten importeert dan exporteert. Nagenoeg alle Nederlandse bedrijven en instellingen maken gebruik van software en clouddiensten uit de VS, voornamelijk van Microsoft, Google en Amazon, Salesforce en Oracle. 

• Lees ook: Een nieuwe blik op de cloud HR-markt 

Voor techbedrijven die zich bezighouden met softwareapplicaties of IT-dienstverlening geldt deze afhankelijkheid in het bijzonder; zij bouwen hun bedrijfsmodellen dikwijls op een Amerikaans fundament. Omdat de AI-revolutie ook door Amerikaanse bedrijven wordt gedomineerd, zal die afhankelijkheid voorlopig blijven.

Naar meer technologische zelfredzaamheid in Europa

Het handelstekort laat de afhankelijkheid zien van Nederlandse en Europese bedrijven en instellingen van de VS. Importheffingen, beperkingen op markttoegang of strengere mededingingsregels voor Amerikaanse big tech kunnen de VS hard raken bij een verdere escalatie van de handelsoorlog. Tegelijkertijd raken zulke maatregelen ook vrijwel alle Europese bedrijven en instellingen die te maken krijgen met stijgende kosten of op zoek moeten naar Europese alternatieven.

Om de dominantie van big tech te doorbreken zet Europa in op het versterken van zijn eigen technologische fundamenten door middel van initiatieven zoals de European Chips Act, het InvestAI-initiatief en het Nederlandse ECOFED-project. Deze initiatieven zijn gericht op het vergroten van de technologische zelfredzaamheid in Europa.

Meer weten?

Lees alle feiten en ontwikkelingen in het rapport ‘Nederlandse sectoren sterk afhankelijk van Verenigde Staten’.