Generatiekloof in AI-gebruik: jongeren enthousiast, maar minder ethisch bewust

Nederlandse organisaties laten een opvallende generatiekloof zien in het gebruik van artificial intelligence (AI). Jongere professionals zijn het meest enthousiast over nieuwe toepassingen, maar bijna de helft (49%) houdt daarbij geen rekening met ethische principes. Dat percentage ligt aanzienlijk lager bij professionals van 35-55 jaar (35%) en bij 55-plussers (24%). Dit blijkt uit onderzoek van IT-dienstverlener Conclusion, uitgevoerd onder 517 AI-verantwoordelijken in organisaties met meer dan 50 medewerkers.

Enthousiasme én angst voor AI

De generatiekloof komt op meer vlakken naar voren. Jongere werknemers zijn niet alleen minder ethisch bewust, maar ook angstiger voor de gevolgen van AI. Zo vreest 48 procent van de professionals onder de 35 jaar hun baan te verliezen door de snelle ontwikkeling van AI, tegenover 39 procent van de 55-plussers. Deze paradox – meer enthousiasme, maar ook meer baanangst en minder ethische reflectie – laat zien hoe complex de houding van jongeren tegenover AI is.

• Lees ook: AI neemt steeds meer werk over, maar kostenbesparing valt tegen

Organisaties tonen zich over het algemeen pragmatisch en voorzichtig wat betreft AI. Zo vindt 58 procent menselijke beslissingen nog steeds betrouwbaarder dan AI-beslissingen. Een derde van de organisaties (30%) neemt geen ondoordachte risico’s en voert altijd grondige risicobeoordelingen uit voordat AI-initiatieven worden gestart.

Voorzichtig maar weinig ethisch

Die voorzichtigheid contrasteert met de beperkte aandacht voor ethiek. Bijna de helft van de organisaties houdt geen rekening met ethische principes en slechts een kwart weegt de maatschappelijke impact van AI mee. Dat gebrek aan bewustzijn is opvallend nu de EU AI Act organisaties juist verplicht om verantwoord met AI om te gaan. Bovendien heerst verdeeldheid: hoewel 51 procent vindt dat AI nog strenger gereguleerd moet worden, is 44 procent van mening dat AI nooit volledig ethisch verantwoord kan zijn, ongeacht de regels of richtlijnen.

Ook op communicatievlak valt nog winst te behalen. Hoewel 49 procent aangeeft dat de impact van AI op banen en rollen openlijk wordt besproken, ervaart slechts 52 procent dat de AI-visie van de organisatie duidelijk naar medewerkers wordt gecommuniceerd.

• Lees ook: AI in werving en selectie: risicofactor én bondgenoot in de strijd tegen bias

Generaties versterken elkaar

“Jongere professionals omarmen sneller nieuwe AI-toepassingen, maar hebben minder aandacht voor ethiek en regelgeving”, zegt Tomas van den Nieuwendijk, directeur Conclusion AI 360. “Oudere medewerkers zijn voorzichtiger, maar juist beter in staat om door het complexe landschap van wet- en regelgeving te navigeren. Dit vraagt om een slimme aanpak, waarbij organisaties de verschillende sterktes van generaties combineren. Jongere werknemers kunnen fungeren als innovatie-ambassadeurs, terwijl oudere professionals waardevolle ervaring inbrengen op het gebied van risicomanagement en governance.”