Recruitment: AI is geen tool, AI is de basis

Het is bijna niet voor te stellen dat de wereld pas een jaar geleden kennis maakte met ChatGPT. Sinds die tijd is er een enorme hoeveelheid AI-tools bijgekomen die je werk als recruiter een stuk makkelijker maken (ga maar eens naar ‘There is an AI for that’)

Recruiters die nog weinig met kunstmatige intelligentie doen (hoogstens een vacature of een beleefde afwijzingsmail opstellen) doen zichzelf te kort. Want naast ChatGPT bestaan er nog veel meer laagdrempelige AI-tools waar iedere recruiter zijn voordeel mee kan doen.

Op 9 november vond het eerste jaarcongres ‘AI & Recruitment 2023’, in het Headfirst Office in Hoofddorp, plaats. Topsprekers uit het recruitmentvak en de techwereld spraken tijdens die dag over de impact van AI op recruitment.

Eén ding is zeker: AI is here to stay en gaat de manier waarop HR functioneert ingrijpend veranderen. De vraag is dus niet óf je er als recruiter wat mee moet maar vooral: wát. Wees gerust, AI gaat banen niet inpikken maar de mensen die AI gebruiken zullen dat wel doen. Of in mooi Engels: “Artificial intelligence will not replace you, a person using it will.”

Recruiter & AI: een uitstekende combi

Marelle Beune (recruitment director HeadFirst) is iedere dag bezig met de vraag hoe AI het werk van haar recruiters makkelijker kan maken. Zo hebben ze met AI het invoeren van alle vacatureaanvragen (zo’n 1500 per dag) al volledig geautomatiseerd. Tot voor kort ging dat handmatig en duurde het een dag, nu een uur.

De timing van de opkomst van AI is perfect, zegt ze. “Want het aantal vacatures groeit een stuk sneller dan de bezetting. We kunnen dus niet zonder AI.”

Zo kan AI de wervingshaalbaarheid van een opdracht voorspellen. Oftewel: hoeveel tijd moet je ervoor inruimen in je agenda? Of, bij een zeer lastig in te vullen vacature: is het überhaupt rendabel om deze aan te nemen? AI kan ook gebruikt worden om meer divers te werven door bijvoorbeeld meer vrouwelijke woorden in de vacaturetekst te zetten.

AI-mogelijkheden doen duizelen

AI moeten we volgens Beune niet slechts zien als een slimme tool. “Het is een way of work, een visie. Dit wordt groter dan de uitvinding van elektriciteit.”

Ze kan zich goed voorstellen dat recruiters overweldigd zijn door de vele mogelijkheden. Haar advies: Droom groot, begin klein. “Zie AI als een personal assistent, zodat je als recruiter weer tijd hebt voor waar je goed in bent: het menselijke aspect, waardevolle gesprekken voeren en een gunning creëren.”

Robotrecruiter

Toch kun je nu al het gehele recruitmentproces overlaten aan een recruitmentrobot. De Duitse recruitmentbot Mona voert 2000 sollicitatiegesprekken (in 25 talen) per dag. Ze identificeert, matcht, screent en selecteert talent, voert sollicitatiegesprekken, doet belletjes met kandidaten en kan zelfs een contractvoorstel doen. Allemaal volautomatisch.

Oprichter Felix Adam: “Mensen denken vooraf dat ze niet geïnterviewd willen worden door een robot, maar na gebruik zijn ze fan. Want je kunt een sollicitatiegesprek voeren wanneer het jou uitkomt, de robot is transparant en bovendien zijn de vragen die Mona tijdens een sollicitatiegesprek stelt persoonlijk, op basis van iemands CV. En Mona is snel. Ze kan direct reageren op een sollicitatie. Dat vinden mensen veel fijner dan een recruiter die pas twee weken later reageert.”

Moeten recruiters dan meteen al vragen aan Mona of ze een nieuwe baan voor ze kan zoeken? Zeker niet. De vraag is namelijk niet óf machines ons te slim af zullen zijn, de echte vraag is hoe mens én machine zo kunnen samenwerken dat ze ongekende synergie kunnen creëren.

Augmented recruitment

Ofwel: hoe kunnen we kunstmatige intelligentie voor óns laten werken? “AI gaat ons helpen om ons werk beter én sneller te doen,” zegt Rina Joosten-Rabou, CEO van Pera. Het is volgens haar een misconceptie dat AI honderd keer beter is dan het menselijk brein.

Tijdens de dag werd daarom veel gesproken over augmented recruitment. “Waar zijn mensen goed in? En wat kan een computer goed? “AI is blind voor wat wij wel zien en omgekeerd. Wij mensen hebben common sense, kunnen doelen stellen, waardeoordelen maken. Computers hebben het vermogen ingewikkelde sommen te berekenen en patronen te ontdekken in enorme hoeveelheden data. Laat AI doen waar het goed in is en wij waar wij goed in zijn.”

Betere match met AI

Joosten-Rabou ontwikkelt AI om een betere match te maken en menselijke vooroordelen uit het sollicitatieproces te filteren. “In sollicitatiegesprekken wint niet altijd de kandidaat met de beste competenties, maar de persoon die zich het beste in de gesprekken weet te profileren. Wij hebben jaren bestudeerd: wat leidt tot een goede match? Welke competenties leiden tot aantoonbaar succes, bijvoorbeeld meer omzet of innovatie?”

De intentie is volgens haar om te zorgen dat werkzoekenden door AI een baan vinden waar ze echt tot hun recht komen. “AI gaat ons leren anders te matchen. We gaan patronen ontdekken die we nu niet kunnen zien. De manier waarop we nu matchen is eigenlijk gebaseerd op simpele modellen omdat we die zelf begrijpen. Veel gaat op gevoel. En pas na een maand of zes zie je of dat gevoel juist was. Pera voorspelt succes ná aanname met een laagdrempelig 3-vragen interview. Inmiddels zien we na 7 jaar dat bedrijven hierdoor 2X meer omzet draaien.

Soft skills met AI

Ook het algoritme Traicie van Jochen Roef wil de screening van kandidaten door recruiters meer objectief maken. Traicie kan met grote precisie de hard én soft skills van kandidaten blootleggen. Om zo vervolgens inzichtelijk te maken wie precies matcht met welke functie.

“Traicie is een algoritme dat intrinsieke kwaliteiten en de natuurlijke werkstijl van sollicitanten voorspelt op basis van cv, motivatiebrief en LinkedIn-profiel.

Traicie is gebaseerd op NLP, Natural Language Processing, een discipline die menselijke taalpatronen onderzoekt en zich bevindt op het raakvlak van persoonlijkheidspsychologie, taalkunde en datascience.

“Ik ben opgeleid tot psycholoog en al langer gefascineerd door de manier waarop iemand zichzelf voorstelt, op bijvoorbeeld LinkedIn. Gaandeweg begon ik taalpatronen te zien die wezen op bepaalde eigenschappen. Uit het algoritme kunnen zo’n 64 gedragskenmerken worden afgeleid”, zegt Roef.

Employer branding

Wat AI ook doet is de scheidslijn tussen recruiter en de recruitment marketeer flinterdun maken”, zegt Bryan Peereboom (Wortell).

In de avonduren leerde Peereboom met AI een complete employer branding campagne te creëren. “Ik maak gebruik van AI-video-editingtools zoals Kapwing en Opusclip om bijvoorbeeld ondertiteling toe te voegen aan video’s of achtergrondgeluiden te verwijderen.”

Ook Donja van Laarhoven van Fanployer maakt iedere dag volop gebruik van AI. Haar AI-tool toont de Employee Value Proposition (EVP) van een organisatie. De EVP is waar imago (hoe werknemers jouw bedrijf ervaren) en identiteit (wat het bedrijf wil uitstralen) elkaar overlappen.

Dankzij AI zijn maandenlange onderzoeken naar die EVP voorbij. Met haar bedrijf geeft ze realtime inzicht in hoe werkzoekenden naar een organisatie kijken, gebenchmarked ten opzichte van de concurrent.

AI effectief inzetten

Volgens Geert-Jan Waasdorp (Intelligence Group) is de belangrijkste vraag die je moet stellen: wat wil je bereiken? En hoe gaat AI helpen dat doel te realiseren? Wil je de candidate experience verbeteren? Een betere cultural fit met kandidaten? Het betekent volgens hem dat de rol van de recruiter alleen maar meer strategisch zal worden.

En natuurlijk, hij ziet ook de risico’s van kunstmatige intelligentie. Zoals de gemakkelijke verspreiding van deepfakes en gemanipuleerde informatie.

Maar AI biedt recruiters vooral tal van nieuwe kansen. AI-integratie gaat niet alleen deeltaken binnen het vak sneller maken (denk aan Microsoft Copilot). AI maakt het werkt anders, sneller en effectiever dankzij het vermogen om grote hoeveelheden gegevens te analyseren en complexe taken uit te voeren.

AI is niet het einde van werk, het betekent het einde van saai werk. AI helpt ons bij de blinde vlekken die we als mens nu eenmaal hebben. Het gaat niet om wie beter is: de computer of de mens. Maar wat de twee samen beter kunnen dan ooit tevoren.

Het Jaarcongres AI & Recruitment werd georganiseerd door Headfirst Group, Compagnon, Werf& en 8vance.

Dit verslag verscheen eerder op de site van Compagnon en in de nieuwsbrief HR Monitor